Khứ tự triêu vân vô mịch xứ (Bạch
Cư Dị)
Viết gửi chị Đào
Thị Hợi, hiền thê anh Nguyễn Ngọc Bích.
Anh nhúc nhích người trên ghế, quay sang vợ, muốn nói một
câu. Anh không nhớ rõ là mình đã nói xong câu đó chưa, thì một đám mây từ bên
ngoài cuồn cuộn luồn qua khe cửa sổ máy bay, len vào. Khi đến gần anh, đám mây
tung ra như một tấm chăn rộng, cuốn lấy anh. Anh thấy mình ấm áp, nhẹ tênh và
chẳng khác gì con tằm nằm trong kén. Anh xoay nhẹ người một cái, chiếc kén mây đã
mang hẳn anh ra ngoài máy bay, thả anh giữa bầu trời bềnh bồng, mênh mông, xanh
biếc.
Anh nghe tiếng vợ gọi rối rít: Anh
ơi! Anh ơi! Và
nhiều tiếng nữa theo sau, nhưng rồi tất cả chỉ còn lại những âm vang u u trong
thinh không. Anh cứ thế bay, bay lâu lắm, cái kén mây vẫn ôm chặt thân thể anh.
Đi đâu bây giờ nhỉ? Anh cũng không biết nữa. Thậm chí anh không nhớ thêm được
điều gì trước đó nữa. Anh nhắm mắt lại hay mở mắt ra cũng thế thôi.
Trong chiếc kén mây này, tất cả như không màu, ngoại trừ
bầu trời xanh biếc ngoài kia đang bao bọc chung quanh anh. Anh nhớ đến những
phi vụ của các phi hành gia, anh có đi tới chỗ của họ không? Có trở về cùng với
họ không? Hình như không thì phải. Anh chẳng nhìn thấy ai mặc những bộ quần áo
cồng kềnh với những trang bị để thở cả.
Có một đám người ở đâu đi tới như đón anh, nhưng anh nhìn
họ không rõ nét, chỉ thấy quần áo họ như mây tụ lại tan đi, nên họ lúc vắng,
lúc đông.
Anh vươn vai một cái, chui đầu ra khỏi cái kén, bây giờ
anh cũng giống họ. Nhẹ
tênh và bồng bềnh.
Anh
bất giác giơ tay đặt lên ngực mình. Ô hay, tại sao tim mình không đập? Anh đưa
tay lên ngang mũi, không một hơi thở nào đi vào đi ra nữa. Anh cúi nhìn xuống
thật sâu, và thật gần chung quanh mình. Anh không nhìn thấy gì ngoài hai bàn
chân, hai bàn tay mình, trống không.
Anh đã bỏ lại tất cả: Vợ, anh em, bạn hữu, những việc làm
chung, riêng. Có thật anh bỏ lại không? Hay anh trả lại. Có cái gì thuộc về anh
đâu. Anh chẳng sở hữu một điều gì, một vật gì cả.
Anh có nhớ ngàn ngàn trang giấy, anh có nhớ ngàn ngàn
dòng chữ. Nhưng anh không nhớ được những dòng chữ trên những trang giấy đó đã
chứa đựng những
gì.
Bây giờ anh là mây hay là giấy, là gió hay là đất, anh thực
sự không biết nữa!
Có một giải mây rất mới bắt đầu uốn lượn trên bầu trời.
Chị đứng đó chơ vơ, chiếc áo quan màu trắng, vòng hoa mầu
trắng, chị ngơ ngác trong căn buồng xa lạ, ở một thành phố xa lạ, đất nước xa lạ.
Tai chị nghe tiếng nói mơ hồ nào đó của anh, lúc thật gần,
lúc thật xa. Có phải anh đang gọi chị, hay là chính chị đang gọi anh. Người ta
bầy vội vã một cái bàn thờ, để bức ảnh của anh lên đó, bức ảnh có mái tóc trắng
xóa, trắng như chiếc áo quan ở góc kia, nơi có người bạn trẻ đứng canh giấc ngủ cho anh.
Ngủ một giấc dài cho khỏe đi anh, rồi sáng mai thức dậy
cùng ngày mới. Mọi người đang chờ anh, anh có rất nhiều việc để làm, nhớ không?
Linh cữu GS Nguyễn Ngọc Bích và hiền thê. Đứng bên trái là Trịnh Hội.
(Hình chụp tại Philippines)
Chị vẫn đang nói một mình, chị nói một mình từ lúc anh
theo đám mây trôi qua khung cửa máy bay.
Anh đã được trở về thành phố nơi anh chị cư ngụ. Ở đó người
thân mang anh đặt vào một chiếc giường gỗ mới, đẹp hơn, và để ở một chỗ không
phải là nhà mình, cho thân bằng quyến thuộc nhìn ngắm lần chót.
Anh bay lơ lửng chung quanh cái không gian chật hẹp này.
Cái không gian mượn tạm của rất nhiều thân xác.
Thân xác anh nằm trong bốn bức vách chật hẹp nhìn ra, mọi
người đang xếp hàng di chuyển chung quanh cái hình hài vô tri đó. Người ta tới
ngắm nghía anh, nói thầm một điều gì đó với anh trong ngực họ, họ đi qua anh mà
không biết anh đang đi qua họ.
Người ta tới khá đông, anh cúi xuống thấm những giọt nước
mắt đang đầm đìa trên khuôn mặt chị, hít hà hương thơm của những cây nhang nghi
ngút khói, chạm tay vào những bông hoa mọi người mang tới tặng cho mình lần cuối.
Chao ôi! Sao nhiều hoa thế, trước kia anh chưa hề được tặng hoa nhiều như thế
này. Hóa ra người ta thường tặng hoa thật nhiều cho nhau khi người được tặng
không còn khả năng thưởng thức, lạ nhỉ!
Anh nghe tiếng tụng niệm, anh nghe lời phân ưu, tiếng mõ,
tiếng kinh, tất cả những tiếng động nho nhỏ đó, đối với anh đều mang âm điệu của
gió. Đến, ngưng lại, rồi bay đi.
Tình yêu, hương, hoa và nước mắt ơi! Hãy bay đi, bay đi,
bay đi, cùng với giải mây này.
Chị hỏi đi hỏi lại, tại sao anh đi nhanh như thế?
Anh đi nhanh như thế vì mây cuốn anh đi và anh đã chập
vào những đám mây bên ngoài kia, trong bầu trời kia, thành một giải mây mới.
Những giải mây bay bao giờ cũng đẹp. Vì nơi nó về là vô định.
(Khứ tự triêu vân vô mịch xứ)
Thôi, chị đừng hỏi nữa, mỗi khi nhớ tới anh, chị hãy chạy
ra sân, kéo xuống, ôm vào lòng mình một giải mây mới nhất.