(Đi
dự RMS của Homeless Women ‘s writings- Tháng 9/12/2016)
Frank
rủ tôi đi dự buổi Ra Mắt Sách của những phụ nữ vô gia cư, do trung tâm tạm cư
Mary’s Place đỡ đầu và xuất bản cho họ.
Mary’s
Place ở Seattle (Cơ quan thiện nguyện với 90% đóng góp của các công ty và tư
nhân có hảo tâm và 10% của quỹ thành phố) có năm địa điểm là một cơ quan cung cấp
mỗi ngày cho 250 người (mỗi địa điểm 50 người), cơm ngày ba bữa, chỗ ngủ hàng
đêm. Họ là những phụ nữ, trẻ em trong tình trạng thiếu thốn, tổn thương cần được
giúp đỡ. Những phụ nữ, trẻ em phải đối diện với: ly dị, bạo hành bởi người chồng,
người cha; mất việc, không trả được tiền thuê nhà; thương tật, tâm thần,v.v… Những
phụ nữ phần đông ở tuổi 50, nhưng đôi khi cũng có người còn khá trẻ. Họ là những người đã phải đối diện
với bạo hành và sức khỏe xuy xụp. Nơi đây ngoài cung cấp một mái nhà ấm cúng,
thức ăn, áo quần, những người đàn bà kém may mắn này được trung tâm săn sóc với
những điều tốt đẹp nhất. Cũng có lớp dậy đan, dậy vẽ, thủ công, dậy viết Resume để xin việc, v.v
Năm
2011 Ban Điều Hành đã nghĩ ra thêm một chương trình mới để hỗ trợ tinh thần những
người này. Nhân viên của Mary’s Place đã cho thêm mục viết văn, làm thơ vào
sinh hoạt hàng ngày. Những người phụ nữ được hướng dẫn, khuyến khích cầm bút viết
xuống những buồn, vui, những mơ ước của mình. Viết là một giải tỏa, mình nói với
chính mình. Viết về hờn giận, tủi hổ, viết về niềm vui, tiếng cười hay ngay cả
viết xuống một câu
“chửi thề” cho hả giận với đời. Đó là quyền chọn
lựa của mỗi người viết. Họ muốn chia xẻ đọc những ý nghĩ của nhau, hay chỉ viết
cho chính mình đọc điều được khuyến khích.
Bắt
đầu ai cũng rụt rè, nhưng mỗi ngày càng nhiều người tham dự.
Và
bây giờ, sau 5 năm, Mary’s Place cho xuất bản tập Thơ đầu tiên của những phụ nữ
vô gia cư với tựa đề: Original
Voices-Homeless and Formerly Homeless Women’s Writings.
Trang
đầu cuốn sách có viết:
Cuốn sách
này gửi tới tất cả những người phụ nữ ở Mary’s Place và ở cả những nơi khác, những
phụ nữ không nhà hay đã từng không nhà.
Cầu cho tiếng
nói của các bạn được lắng nghe và những câu chuyện của các bạn được kể lại với
tình yêu và sự thành thật để kêu gọi những người khác cũng biết yêu và thành thật.
Chúng
tôi ở thành phố khác, đọc báo thấy chương trình Ra Mắt Sách đặc biệt này, hai vợ
chồng hân hoan lái xe (vào giờ tan sở) tìm đến Seattle Public
Library-University District để tham dự.
Trong
một gian phòng nhỏ của thư viện cũ kỹ giữa một khu phố không lấy gì làm làm
sung túc lắm. Chúng tôi ngồi im lặng, ngắm những người phụ nữ với những tuổi
tác gần như bằng nhau ở tuổi 40 đến 50, người trẻ nhất khoảng 30. Họ hiện diện
đơn giản, nhưng quần áo tươm tất, mỗi người một màu, một kiểu, cái cũ, cái mới,
khác nhau, nhưng những nét ẩn hiện trên mặt họ toát ra một vẻ gì đó, rất khó tả,
sao lại giống nhau như chị em. Nét buồn buồn, nét thất lạc, hoang mang trên cả
ngay những nụ cười. Đúng họ là chị em trong một gia đình “Vô gia cư”. Đó là đồng phục
của họ, không trên quần áo mà trên nét mặt. Hãy lắng nghe họ tâm sự thành thật:
Xin chữ ký
của vài Tác Giả.
Họ
đặt niềm tin vào lời cầu nguyện:
Tôi thức
giấc vào lúc 3 giờ rưỡi sáng hay vào khoảng thời gian sớm như vậy không rõ nữa.
Tôi im lặng
trườn ra khỏi chỗ nằm với hơi thở của 45 phụ nữ khác đang ngủ. Trong bóng tối
dò dẫm, tôi biết rõ một điều, đây là lúc tới giờ tôi phải cầu nguyện (Pamela
Herod)
Thơ
về người ra đi để lại tài sản
Người đàn
ông cho tôi một con chó
Anh ta trối
trăng, thực ra là cho tôi biết đó là gia tài anh để lại cho tôi.
Anh ta tự
tử rồi
Tôi phải tới
chỗ giữ chó hoang để nhận con chó
Nó là một
con vật giữ an ninh bảo vệ tôi
Tôi là người
có lợi tức thấp
Tôi cho
chó ăn Pedigree (K.O)
Họ
bộc lộ sự bất mãn thẳng với đời sống:
Mẹ tôi suốt
ngày say khướt, bà rất lười, sức khỏe tồi tệ, bà không làm gì cả, không chăm
sóc, chẳng nấu ăn cho con. Bà có tới năm đứa con, không chồng. Chị tôi là một
phó bản của bà: Vô gia cư với một đàn con.Tôi không muốn bắt chước họ có con.
Nhưng biết không, điều tôi cần bây giờ là: mấy tấm vé xe bus, một vài cái quần
áo tử tế, chỗ ở, để có thể xin được một việc làm nào đó và sẽ làm chủ một căn
nhà của mình. ĐM…ĐM…ĐM
(Karli)
Với
một chút mơ mộng, có người cũng làm Thơ cho tình yêu nữa:
Tôi mong
những vì sao nhỏ xuống
Tắm gội
trên tôi
Thắp sáng
hồn tôi
Và thả tôi
về tự do
Tôi mong
những vì sao nhỏ xuống
Và cho tôi
đôi cánh
Để tôi có
thể bay về nhà
Và cận kề
bên gió thoảng
Tôi mong
những vì sao nhỏ xuống
cho tôi trở
lại bên anh (Little Bit)
Và
họ cám ơn Mary’s Place đã cưu mang họ.
Lâu lắm rồi
tôi không có tiếng nói
Bị giẫm
nát và vỡ vụn tôi im lặng
Giống như
tất cả chúng ta
Chẳng có gì là to tát
Các chị biết
đấy
Trong đáy
trái tim tôi
Lòng cám
ơn sâu đậm (Jennifer
Hamilton)
Quyển
sách 131 trang gấp lại với 127 bài Thơ và văn xuôi.
Chúng
tôi ra về mang theo những khuôn mặt phụ nữ với những miệng cười, khóe mắt in
nét phong sương, với những câu thơ, đoản văn làm bùi ngùi người đọc.Tôi mang
lòng cảm phục những phụ nữ này, cám ơn Mary’s Place đã cưu mang họ, cám ơn người
đã nghĩ ra khuyến khích họ viết xuống những kinh nghiệm buồn, vui, họ đã trải
nghiệm trong kiếp người.
Cuối
cùng, là người cầm bút, tôi cám ơn văn chương chữ nghĩa đã vực dậy những tâm hồn
khụyu ngã. Viết là sống hai lần (*)
tmt
(*)
Writes live twice- Natalie Goldberg
9-12- 2016